جایگاه روانشناسی در صعودهای بلند کوهنوردی

در تاریخ کوهنوردی ایران به خصوص دو دهه اخیر، جای خالی حضور کارشناس روانشناس و خدمات روانشناختی در رشته ورزشی کوهنوردی و به خصوص در بخش صعودهای بلند به چشم می خورد. قرار گرفتن فرد مناسب در زمان و مکان مناسب می تواند از بسیاری مشکلات که البته در کوهنوردی به قیمت جان انسانهاست پیشگیری نماید. در ادامه با سلوچ همراه باشید. (جایگاه روانشناسی در صعودهای بلند)

جایگاه روانشناسی در صعودهای بلند

تمرکز: یک ویژگی رواني است که در آن فرد تمام ذهن خود را معطوف به کار خاصی می‌کند. کوهنوردی در واقع به نوعی مراقبه و خودنگری است چون برای حفظ سلامتی و رسیدن به موفقیت نیاز است که بر زمان حال و لحظه ای که در آن قرار دارند متمرکز شوند. فرد بر آنچه انجام میدهد متمرکز میشود و نگران گذشته و آینده نیست. در واقع فرایند کوهنوردی خود حائز شرایط سلامت روانی است چون با کاهش اضطراب موجب آرامش و درنهایت نظم فکری میشود. یکی از موضوعات قابل بررسی در این زمینه، گفتار درونی افراد در حین انجام فعالیت کوهنوردی است.

جایگاه روانشناسی در صعودهای بلند

اعتمادبه‌نفس

 به معنای اعتقاد به توانایی‌های خود است. ورزشکاری می‌تواند به هدف خود برسد که معتقد باشد می‌تواند به هدف خود برسد. حتّی اگر فرد توانایی رسیدن به هدف را داشته باشد اما اعتقاد به رسیدن به هدف را نداشته باشد، نمی‌تواند به هدف برسد. در کوهنوردی افراد با ترس و خطر مواجه هستند که باعث میشود در زندگی واقعی روش اجتنابی استفاده نشود.و روش رویارویی رو در پیش بگیرند و در نهایت چیرگی بر ترسها و رسیدن به موفقیت موجب افزایش اعتماد به نفس آنان میگردد. اگرچه این باور در میان کوهنوردان وجود دارد که اعتماد به نفس کاذب و بیش از حد میتواند مسبب اتفاقات ناخوشایندی شود.

کنترل هیجانات

منظور از کنترل هیجانات ورزشکار این است که بدانیم ورزشکار چه موقع و چرا دچار هیجانات می‌شود تا بتوانیم این هیجانات را در مسیر درست هدایت کنیم. هیجان مضر که سبب کاهش عملکرد ورزشکار می‌شوند، عبارت‌اند از خشم و اضطراب. اضطراب به دو صورت نمايان مي‌پود: فیزیکی و روانی. علائم فیزیکی و جسمی اضطراب عبارت‌اند از تعریق، تهوع، لرز و … علائم روانی مربوط به اضطراب عبارت‌اند از نگرانی، افکار منفی و گیج بودن و فقدان تمرکز. کوهنوردی بعنوان فعالیتی ریسک پذیر تصور میشود که یکی از نکات قابل بحث است چرا که برخی تحقیقات نشان داده اند اصولا افراد هیجان خواه به طرف ورزشهای پرخطر کشیده میشوند. لذا در اینجا ارزیابی کوهنورد از نظر هوش هیجانی (میزان آگاهی و شناخت هیجانات خود و دیگران و توانایی مدیریت آن) میتواند میزان اثرات منفی هیجان خواهی را کاهش دهد.

جایگاه روانشناسی در صعودهای بلند (جایگاه روانشناسی در صعودهای بلند)

سخت رویی و تاب آوری

 را میتوان به عنوان ویژگی خاص این رشته نام برد. چرا که با انجام پیوسته آن به دلیل ماهیتش این ویژگی در افراد قابل پرورش و افزایش است و از سوی دیگر با سنجش آن میتوان افراد کارآمد تر را برای موقعیتهای خاص برگزید. تاب آوري به توانايي يك انسان گفته مي شود كه به طور موفقيت آميز شرايط نامطلوب را پشت سرگذارده وبا آنها تطابق مي يابد. تاب آوري ويژگي يا خصلتي نيست كه برخي داراي آن باشند و برخي آنرا نداشته باشند، به بيان دقيق تر، تاب آوري بيانگر تعاملي بين انسان و محيط است، البته تنها پايداري در برابر آسيب ها يا شرايط تهديد كننده نيست و حالتي انفعالي در رويارويي با شرايط خطرناك نمي باشد، بلكه شركت فعال و سازنده در محيط پيراموني خود است. مي توان گفت تاب آوري، توانمندي فرد در برقراري تعادل زيستي ـ رواني، در شرايط خطرناك است. در حال حاضر در بسیاری از کشورها برنامه های مدونی جهت رشد این ویژگی تهیه و اجرا می شود.

جایگاه روانشناسی در صعودهای بلند

فعالیت گروهی:

کوهنوردی یک فعالیت گروهی است، اصول اولیه از سایر کوهنوردان یاد گرفته میشود و در سایه همکاری و همیاری یکدیگر می توانند بر مشکلات فایق آیند. لذا دوستی های نزدیکی بین افراد ایجاد می شود. اساس هر ارتباطی شناخت درست افراد از یکدیگر می باشد در بسیاری موارد مشاهده شده است که شناخت نادرست مسبب بسیاری از فجایع بعدی شده است. پس قدم اول در جهت تصحیح شناخت ها، آگاهی از افکار خود و خطای شناختی است. برخی از این خطاها عبارتند از:

1- اغلب كشش بيشتري نسبت به افرادي داریم كه (مثلاً از لحاظ پيشه، تمايلات يا سرگرميها) با خودمان همانند هستند. یعنی افــرادي شبيه خود را دوست می داریم.

2-بسیاری از مواقع قضاوتمان به جاي اينكه برپاية معيارهاي عيني باشد، از راه مقایسه افراد با يكديگر و یا مقایسه آنان با خودمان است.

3- گاهی بر اساس اولين برداشتي که از فردی داریم، شروع به قضاوت میکنیم به جای اينكه ببینیم فرد در سرتاسر مدت یا دوره، چگونه رفتاري داشته است.

4- براساس اين خطا، همة ابعاد شخصيت يك فرد را تنها براساس يك برداشت (مطلوب يا نامطلوب) ارزيابي مي كنیم. و چشم خود را بر ساير ضعفها مي بندیم.

5- قضاوتمان در باره فرد بر مبناي دسته اي است كه در آن قرار گرفته است در حالی که اغلب اوقات اشتباه است، اگر چه دسته بندي كردن افراد كمك مي كند تا سريعتر تجزيه و تحليل شوند.

 

دانلود ویدئو

6- در اين خطا تمايل داریم صفتهاي خاص خود را در ديگران ببينیم. يعني احساسات ، گرايشها يا انگيزه هاي خاص خود را در قضاوت خود از ديگران مخلوط میکنیم.

7- ارزيابي بيش‌اندازه از اطلاعات منفي داریم. ممكن است در مقابل اطلاعات منفي واكنش افراطي نشان دهیم، گويي در پي يافتن بهانه اي هستیم كه فرد را فاقد صلاحيت تصور نماییم. (جایگاه روانشناسی در صعودهای بلند)

8- به جاي اينكه فرد را در خلال يك دورة خاصي مورد ارزيابي و قضاوت قرار دهيم به نتيجة قضاوتهاي قبلي فرد(خوب یا بد) توجه كنيم.

حال این سوال مطرح است که در رشته کوهنوردی و به خصوص در حیطه هیمالیا نوردی علم روانشناسی چقدر مفید است و چگونه؟ در مورد میزان آن بستگی به باور ما به کاربرد علم در زمینه های پیش بینی و پیش گیری دارد. و اما چگونه:

1- پژوهش: همواره پژوهش اساس برنامه ریزی های موفق بوده است. هر برنامه چه بصورت فردی و چه گروهی می تواند از دید روانشناسی و روانشناسی اجتماعی مورذ بررسی قرار گیرد.

2- سنجش: کمک به ارزیابی دقیقتر فرد یا افراد موجب شناخت بهتر و واقع بینانه تر از توان مندی ها وخصوصیات آنان با صرف زمان و هزینه کمتر می شود.

3- ارائه خدماتی مشاوره و روانشناسی در حین فعالیتها جهت بهبود عملکرد.

جایگاه روانشناسی در صعودهای بلند

کلام آخر: با توجه به اشاره اجمالی به فواید روانشناسی و نیز اطلاعات نگارنده، در این دو دهه از تاریخ کوهنوردی ایران، جای خالی حضور کارشناس روانشناس و خدمات روانشناختی در رشته ورزشی کوهنوردی و به خصوص در بخش صعودهای بلند به چشم می خورد. قرار گرفتن فرد مناسب در زمان و مکان مناسب می تواند از بسیاری مشکلات که البته در کوهنوردی به قیمت جان انسانهاست پیشگیری نماید.

نظر شما چیست؟ تجربیات و نظریات خود را با ما دیگر سلوچی ها در میان بگذارید.

(جایگاه روانشناسی در صعودهای بلند)

(جایگاه روانشناسی در صعودهای بلند)

2 دیدگاه در “جایگاه روانشناسی در صعودهای بلند کوهنوردی

  • جولای 31, 2017 در8:22 ب.ظ
    پیوندیکتا

    سلام
    من 6 ماهه کوهنوردی رو شروع کردم .
    مطالب سایت شما واقعآ آموزنده هست و برای من خیلی مفید بوده .
    واقعآ جای آموزش علمی و به روز کوهنوردی بخصوص روانشناسی این رشته خالی است و
    این تلاش و لطف شما در زمینه ایجاد این سایت و مطالب ستودنی است .
    برخی مطالب به ظاهر ساده و کم اهمیت در شرایط بحرانی نجات دهنده جان کوهنوردان است . ممنون .

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.