نکات ایمنی در کوهنوردی و طبیعت گردی

هفده نکته ایمنی در کوهستان

۱- در مواقع بحرانی بیشتر افراد سرگردان و بی‌هدف به راه خود ادامه می‌دهند. مهم‌ترین کار در صورت بروز یک شرایط بحرانی توقف فعالیت‌ها و ارزیابی شرایط بحرانی است.

۲- به محض مشاهده هوای نامساعد و قبل از بحرانی شدن شرایط از پوشش حفاظتی خود مانند لباس بادگیر، کلاه و دستکش استفاده کنید. ممکن است کمی بعد طوفان و بوران اجازه این کار را به شما ندهد.

۳- با مشاهده اولین نشانه‌های بیماری مانند تنگی نفس و خستگی مفرط در میان اعضای گروه فرد بیمار را با همراه به پایین بفرستید.

۴- شما برای چند روز هم می‌توانید بدون غذا در کوه زنده بمانید، به شرطی که انرژی خود را ذخیره کنید و آن را بی‌سبب هدر ندهید. اما آب برای زنده ماندن بسیار ضروری است. می‌توانید از برف هم برای تهیۀ آب مورد نیاز خود استفاده کنید.

۵- در شرایط بسیار سرد، عرق کردن سبب خیس شدن پوشاک و اتلاف سریع‌تر انرژی و در شرایط بسیار گرم نیز عرق کردن سبب از دست دادن آب بدن می‌شود. همواره در کوهستان به گونه‌ای فعالیت کنید که عرق نکنید.

۶- ادامۀ برنامه در باد و بوران و هوای بسیار سرد، با خطرهایی مانند گم شدن، یخ زدگی، پرت شدن، بهمن و تحلیل انرژی و افت دمای بدن همراه خواهد بود.

۷- در کوهستان به ویژه در فصل سرما سیگار نکشید. افراد سیگاری زود‌تر دچار سرمازدگی می‌شوند.

۸- اگر با یک گروه همراه هستید، تحت هیچ شرایطی از یکدیگر جدا نشوید، اگر تلفن همراه دارید گروه امداد را مطلع کنید.

۹- بیش از ۴۰ تا ۴۵ درصد حرارت بدن از سر دفع می‌شود. بنابر این در هوای سرد از کلاه استفاده کنید، اگر کلاه همراه ندارید می‌توانید با قسمتی از لباس خود، سرتان را بپوشانید.

۱۰- در شرایط سرما، چند لایه لباس نازک‌تر می‌تواند بهتر از یک لایه لباس ضخیم از هدر رفتن حرارت بدن شما جلوگیری نماید.

۱۱- در هوای سرد، به علائم سرمازدگی و افت دمای بدن توجه ویژه داشته باشید، این علائم: پوست سرد، لرز، گیج و منگ شدن، از دست دادن قدرت قضاوت و تصمیم گیری، اشکال در تکلم و سفتی و انقباض عضلانی است.

۱۲- هرگز فردی را که به شدت مصدوم است یا دچار افت دمای بدن شده است، حرکت ندهید، او باید گرم و خشک نگه داشته شود.

۱۳- بدن خود را درجا حرکت دهید، نباید بخوابید. تحت هر شرایطی خودتان را گرم و خشک نگه دارید.

۱۴- اگر در برخورد با شرایط غیر منتظره مجبور شدید شب را بدون برنامه قبلی در کوه بمانید ابتدا از ارتفاع خود کم کنید. پناه دیواره‌ها و داخل شکاف‌ها بهترین مکان برای اتراق شبانه هستند. لباس‌های اضافی خود را بپوشید.

۱۵- پایتان را با کفش داخل کوله پشتی قرار دهید و در صورت امکان با نوشیدن چای داغ، بدن خود را گرم نگاه دارید. صبح و در هوای مساعد به طرف پایین حرکت کنید و با رسیدن به اولین تلفن، خانواده و دوستان خود را از حال خود آگاه کنید.

۱۶- به علت وزش بادهای شدید از اردو زدن روی قله‌ها و تیغه‌ها بپرهیزید.

۱۷- در کوه نوردی‌های طولانی و صعودهای بزرگ لازم است حداقل یک امدادگر با تجربه حضور داشته باشد تا در موارد مصدومیت و حوادث در دسترس باشد.

برخورد با موقعیت های اضطراری کوهستان

شناسایی پناهگاه‌ها و مراکز امدادرسانی از اهم موضوعات است. به همراه بردن ساک وسایل کمک‌های اولیه و آتل حداقل وسایل لازم است تا یک امدادگر دوره دیده فعالیت مفیدتری داشته باشد.

هماهنگی برای در اختیار گرفتن وسایل مفیدی مثل آمبولانس و هلی کوپ‌تر امداد و مراکز درمانی می‌تواند کمک‌های بی‌نظیری به اعضای آسیب دیده گروه برساند.

با توجه به نکات فوق حتما باید به این نکته توجه داشته باشید که هر موقعیت اضطراری در کوهستان نیازمند کنترل ذهنی کافی بر روی تمامی فعالیت‌های جسمی است. حفظ و مصرف بهینۀ انرژی بدن و همچنین دمای بدن بسیار حیاتی است.

حفظ دمای بدن (در سرما و گرما) مرگ و زندگی شما را تعیین می‌کند!

در مواجهه با خطر چه باید کرد؟

مهم‌ترین نیازهای خود را برای بقا در شرایط محیطی که در آن هستید تشخیص دهید و آن‌ها را به ترتیب اولویت برای خودتان فراهم کنید. مهم‌ترین این عوامل شامل موارد زیر است، اما تعیین دقیق آن‌ها بستگی به موقعیت محیطی که در آن هستید دارد:

الف – ضرورت‌های ایمنی (پوشاک، جانپناه، آتش)

ب- ارسال پیام کمک (سوت، فریاد، آینه، موبایل، بی‌سیم)

پ- تامین انرژی لازم برای زنده ماندن (غذا و آب)

ت- ادامه مسیر (با کمک نقشه یا بدون کمک نقشه)

ث- سلامت (روانی و جسمی مانند آسیب‌ها و زخم‌ها و…)

ج- تجهیزات مواقع ضروری (چاقوی چندکاره، کبریت ضد آب، فندک، قطب نما، شمع)

چ- تجهیزات برپایی سرپناه (نایلون بزرگ، پتوی نجات)

ح- غذا و آب (چای، نمک و شکر بسته بندی شده)

خ- تجهیزات ضروری پزشکی (چسب زخم، باند و…)

د- دیگر تجهیزات چند منظوره (کاغذ و قلم، سنجاق قفلی، گیره کاغذ، نایلون بزرگ، طناب نازک، مقداری مفتول فلزی نازک)

نکته آخر:

کوهنوردان از جمله سالم‌ترین مردم هستند و از این جهت باید به ایشان تبریک گفت ولی لازم است پیش از صعود‌های مهم و طولانی حتماً با پزشک خود مشورت کرده و از سلامت کامل خود اطمینان حاصل نمایند.

آیا تا به حال در کوهستان با شرایط بحرانی مواجه شده اید؟ شما چه اقداماتی را مقابله با پیشامد ها پیشنهاد می کنید؟تجربیات خود را با ما و دیگر سلوچی ها به اشتراک بگذارید؟

آموزش کوهنوردی