قوانین صاعقه یا رعد (صاعقه زدگی)
تعریف
صاعقه زدگی ورود جریان بسیار قوی برق یا الکتریسیته ساکن به بدن در زمان بسیار کوتاه است.
مکانیسم صاعقه(صاعقه زدگی)
- تخلیه الکتریکی در زمان کوتاه و ولتاژ بسیار بالا در اثر برخورد ۲ توده هوا با بار مثبت و منفی.
گونه‌های مختلف برخورد با صاعقه(صاعقه زدگی)
- برخورد مستقیم
- برخورد القائی در محل اصابت
- جریان زمینی
آسیب‌های ناشی از برخورد مستقیم صاعقه
- انقباض عضلانی ناگهانی، پارگی عروق، شوک و افزایش سموم بافت‌های بدن
- آسیب عضلانی و نارسایی کلیه
- وقفه در دستگاه تنفسی و قلب، انقباض عروقی (عرق سرد)
- افزایش فشار خون بطور موقت
- سکته قلبی، انسداد عروق و ترومبوز (بروز لخته‌های خونی در عروق)
- آسیب ارگان‌های شکمی، پارگی طحال و کلیه (موارد نادر)
- آسیب سیستم مغز و نخاع
- آسیب روانی (شایع)
- آب مروارید چشم
- آتروفی عضلات
- پارگی پرده گوش
روش پرهیز از اصابت مستقیم
- مخروط امنیت را حفظ کنید:
- زمان رسیدن صاعقه را ارزیابی کنید. (پائین‌تر توضیح داده شده است)
- زمان رسیدن صاعقه را ارزیابی کنید. (پائین‌تر توضیح داده شده است)
- در مسیر جنگلی در میان کوتاه‌ترین درخت‌ها بایستید. (از تک درخت‌های بلند پرهیز کنید)
- از لبه پرتگاه‌ها پرهیز کنید.
- از قله‌ها پرهیز کنید.
- در داخل دره‌ها پناه بگیرید.
علائم وجود جریان القائی در محل
(ناشی از تخلیه الکتریکی ضعیف)
- توجه کنید که آیا بوی (اوزون) به مشام می‌رسد؟
- آیا صدای تخلیه الکنریکی (وزوز) به گوش می‌رسد؟
روش پیشگیری
- از عینک فلزی استفاده نکنید.
- به لوازم فلزی دست نزنید.
- از قرار گرفتن روی تپه، مناطق باز و مسطح پرهیز کنید.
جریان زمینی
(عبور جریان از نزدیکی فرد)
در این نوع برخورد، جریان از بدن فرد )یا از نزدیکی بدن فرد) رد می‌شود، به صورت عبور از دست به دست و از سر به پا، به عنوان هادی رد می‌شود.
روش پرهیز از جریان زمینی
- از غارهای کوچک دوری کنید.
- از فرورفتگی‌ها پرهیز کنید.
- از سطوح مرطوب، گیاهان خیس، چاله‌های آب و شکاف‌ها پرهیز کنید.
- از تماس با دیوار، صخره و سنگ‌ها اجتناب کنید.
- در هنگامی که داخل اتومبیل قرار دارید، بهترین مکان برای جلوگیری از صاعقه زدگی داخل اتومبیل است، از خودرو خارج نشوید.
محاسبه فاصله رعد و برق تا فرد
- سرعت نور صاعقه = ۳۰۰.۰۰۰ کیلومتر در ثانیه
- سرعت صدای صاعقه = ۳۳۰ متر در ثانیه
- به محض دیدن نور صاعقه شروع به شمارش ثانیه‌ای کنید، از ۱۰۰۱، ۱۰۰۲، ۱۰۰۳ شروع کنید. تا صدای صاعقه به گوش شما برسد. تعداد ثانیه‌هایی را که شمردید در عدد ۳۳۰ ضرب کنید، عدد بدست آمده فاصله شما با توده هوای متغیر (به متر) را نشان می‌دهد.
اقدامات احیای فرد مصدوم
- بررسی وضعیت قلب و ریه و اقدام به CPR
- مراقب آسیب رسانی در حین کمک باشید. (در اثر حرکت دادن فرد احتمال شکستگی و قطع نخاع وجود دارد)
نشانه‌های رعد و برق (آذرخش) و توفان تندری:
۱- جذب الکتریسیته: در تماس دست یا بدن با صخره‌ها و سنگ‌های تیز؛ نوع خاصی از گزیدگی و برق گرفتگی ضعیف احساس می‌شود.
۲- استشمام بوی سیر مانند در هوا (به علت وجود گاز اوزون(
۳- مشاهده هاله نور آبی رنگ پیرامون اجسام فلزی یا نوک تیز
۴- شنیدن صدای وز وز در هوا
۵- مشاهده ابر گل کلمی شکل در آسمان (به ویژه ابر سندانی شکل(
۶- سیخ شدن موهای سر و بدن
۷- احساس نوع خاصی از گزش، خارش، سوزش و یا قلقلک نه چندان خوشایند در بخش‌هایی از پوست، که با لباس تماس مستقیم دارد؛ مانند دکمه‌های فلزی، زیپ‌ها و سر زیپ‌های فلزی و …
۸- مشاهده جرقه‌های ریز یا شنیدن صدای آن جرقه‌ها در اثر تماس مستقیم بدن با لباس‌ها و یا اجسام فلزی
۹- احساس گزش یا گزیدگی بلافاصله پس از تماس دست یا بخشی از بدن با سنگ‌های تیز، میله‌ها، باتون، لوازم فنی، اجسام فلزی و …
۱۰- توجه به رفتار متفاوت پرندگان یا حیواناتی که در پیرامون ما قرار دارند (دقت داشته باشید فرار ناگهانی یا حرکت سریع آن‌ها به مناطق پایین دست؛ الزاماً جهت فرار از دست شکارچیان یا حیوانات وحشی نیست.(
۱۱- دریافت اختلال یا نویز خاصی روی تلفن‌های همراه، رادیو و …
۱۲- از کار افتادن ناگهانی دستگاه های الکتریکی و یا خراب شدن دائمی آن‌ها مانند: دستگاه جی‌پی‌اس
(GPS)، دوربین عکاسی یا فیلم برداری، تلفن همراه، رادیو، پخش‌کننده‌های موسیقی نظیر MP3 Player، چراغ قوه، چراغ پیشانی و …
منبع: لینک
تجربه لحظه برخورد صاعقه با شما
