دیباچه

دماوند اولین اثر ملی طبیعی ثبت شده در ایران کوهی منحصر به فرد می باشد. این کوه بلندترین کوه ایران ، بلندترین کوه آتشفشانی آسیا و بلندترین کوه مخروطی دنیا می باشد.

اما ارتفاع دقیق این قله چقدر است ؟ اگر کمی انسان نکته سنج و حساسی باشیم در مورد ارتفاع هایی که برای دماوند مطرح می شود حتما دچار ابهام می شویم چرا که با نگاهی به عکس ها ، یادبود ها و حتی بنرهای مربوط به قله به دو و یا چند عدد مختلف برخورد می کنیم.

کوه دماوند از نگاه تاریخ

۷۴۴ سال قبل از میلاد و در زمان آشوریان از دماوند با نام بیکنی در متون مختلف یاد شده و از آن زمان به بعد این کوه اسطوره ای برای ایرانیان همواره مقدس و مورد توجه بوده. در اوستا ، تورات و بسیاری دیگر از متون تاریخی به نام های مختلف از دماوند یاد شده. ویلیامز جکسن آمریکایی که در قرن نوزدهم میلادی در تهران بود می‌نویسد:

دماوند در اوستا «هوابرزئیتی» نامیده می‌شود و قریب ۶۰۰۰ متر از زمین سر برافراشته است. بسیاری از جهانگردان و افراد سرشناس مقیم ایران که از زمان قاجار به بعد وارد ایران شده اند به دماوند و ارتفاع های گوناگونی برای آن ذکر کرده اند از ۱۴۰۰۰ تا ۲۲۰۰۰ پا.

نخستین صعود به قله دماوند

نخستین صعود مستند ایرانیان به قلۀ دماوند، درسال ۱۸۵۷ میلادی انجام شد که تیم سرهنگ محمد صادق‌ خان قاجار ارتفاع قله را ۶۶۱۳ ذرع تعیین کرد.(ارتفاع دماوند دقیقا چقدر است)

اگر منابع قدیمی تر را مطالعه کنید با ارتفاع ۵۶۷۱ متر روبرو می شوید. در سال ۱۹۶۶ میلادی فردی به نام آلن باخ بر اساس تصاویر ماهواره ای ارتفاع قله را ۵۶۷۰ متر اندازه گیری کرد که بعدها یک متر به آن افزوده شد و عدد ۵۶۷۱ متر وارد کتاب های درسی و بسیاری از منابع شد بطوریکه که این عدد در ذهن بسیاری از ایرانیان نقش بست . عددی که همچنان بر روی بسیاری از بنرها و یادبودهای روی قله برای دماوند بزرگ ذکر می شود.

ارتفاع دماوند دقیقا چقدر است؟

سازمان نقشه برداری کشور در سال ۱۳۸۵ در جریان پروژه ای ده روزه و با روش های مختلف اقدام به اندازه گیری ارتفاع دقیق قله کرد و عدد ۵۶۰۹/۲۰(پنج هزار ششصد و نه متر و بیست سانتی متر) که عدد قابل اعتمادی است را برای قله به ثبت رساند و بعد از آن در تمامی منابع ارتفاع ۵۶۰۹ یا ۵۶۱۰ متر عنوان شد که در واقع عدد صحیح ارتفاع دماوند می باشد.

اگر جی پی اس یا ارتفاع سنج شما بر روی قله عددی به غیر از ۵۶۱۰ متر( با خطای مثبت منفی ۳ متر) را نشان دهد یعنی دستگاه شما کالیبره نیست که باید اقدام به کالیبره کردن آن کنید. .(ارتفاع دماوند دقیقا چقدر است)

اختلاف حدود ۶۰ متر که اندازه گیری آلن باخ با اندازه گیری سازمان نقشه برداری ایران دارد ناشی از اشتباه باخ نیست بلکه ناشی از افزایش دقت اندازه گیری و کالیبراسیون دقیق و بهتر دستگاه های اندازه گیری می باشد.

با توجه به اینکه به طور قطع ارتفاع ۵۶۷۱ متر برای دماوند ارتفاعی غلط می باشد اما هم چنان فدراسیون کوهنوردی ایران هنگام صدور گواهی صعود برای کوهنوردان داخلی و خارجی از این عدد استفاده می کند. .(ارتفاع دماوند دقیقا چقدر است)

ارتفاع ثبت شده روی قله دماوند با استفاده از gps و سیستم گلوناس روسیه و عدد ۵۶۱۰ متر

نظر سلوچ

در چند صعودی که از جبهه های مختلف به دماوند داشتیم و ارتفاع را با جی پی اس ثبت نمودیم هیچگاه ارتفاع 5671 متر را مشاهده نکردیم لذا ارتفاع اعلام شده توسط سازمان نقشه برداری کشور صحیح تر به نظر می رسد.

به نظر شما ارتفاع درست قله دماوند کدام است؟ آیا شما تابحال موفق به صعود به قله دماوند شده اید؟ در صعود به قله دماوند ارتفاعی که با جی پی اس خواندید چقدر بوده است؟ تجربیات خود را با ما و دیگر سلوچی ها به اشتراک بگذارید.

منبع : سازمان نقشه برداری ایران

نویسنده:مسعود فرح بخش

سرزمین جاوید

 دانلود ویدئو های کوهنوردی و طبیعت گردی

سلوچ در یک نما